ข้อดีและข้อเสียของ Bioplastic ที่ต้องรู้ก่อนเลือกใช้เป็น Packaging

ข้อดีและข้อเสียของ Bioplastic นั้น ถือเป็นอีกหนึ่งเรื่องเจ้าของแบรนด์ควรพิจารณาอย่างรอบคอบ ก่อนตัดสินใจเลือกใช้เป็นบรรจุภัณฑ์สำหรับสินค้า ปัจจุบัน Bioplastic ได้รับความสนใจอย่างมาก เนื่องจากเป็นวัสดุที่ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อลดปัญหาขยะพลาสติกและช่วยรักษาสิ่งแวดล้อม อย่างไรก็ตาม แม้ว่าจะมีจุดเด่นในด้านความเป็นมิตรต่อธรรมชาติ แต่ก็ยังมีข้อจำกัดบางประการที่อาจส่งผลต่อการใช้งานและต้นทุนการผลิต ดังนั้น การทำความเข้าใจข้อดีและข้อเสียของ Bioplastic อย่างละเอียด จะช่วยให้เจ้าของแบรนด์สามารถเลือกใช้บรรจุภัณฑ์ที่เหมาะสมและตอบโจทย์ธุรกิจได้ดีที่สุดนั่นเองค่ะ

ข้อดีและข้อเสียของ Bioplastic ที่เจ้าของแบรนด์ต้องพิจารณาก่อนเลือกใช้ มีอะไรบ้าง Plastic Park มีคำตอบ!

โดยทั่วไปแล้ว เราจะรู้กันดีว่าวัสดุแบบพลาสติกนั้นไม่นิยมนำมาร่วมกับแคมเปญเพื่อสิ่งแวดล้อมเช่นนี้ได้เลย เพราะเป็นวัสดุที่ย่อยสลายยาก ดังนั้น จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่หลาย ๆ คนจะรู้สึกว่า “พลาสติก” ไม่ใช่วัสดุที่ใกล้เคียงกับคำว่าบรรจุภัณฑ์เพื่อความยั่งยืนเลยแม้แต่น้อย แต่แท้จริงแล้ววัสดุอย่างพลาสติกก็สามารถถูกพัฒนาหรือเลือกนำมาใช้ให้เป็น  Sustainable Packaging ได้เช่นกัน โดยผ่านการนำวัสดุหรือพลาสติกอย่าง Bio Based เข้ามาใช้ ซึ่งเจ้า Bio Based นี้ คืออะไร มีข้อดีอย่างไร และนำมาทำเป็น Packaging ใดได้บ้าง มาดูไปพร้อม ๆ กันค่ะ

ไบโอพลาสติก (Biodegradable Plastic) คืออะไร?

มาดูกัน! ข้อดีและข้อจำกัดของ Bioplastic ในการใช้เป็น Packaging

แน่นอนว่าพลาสติกทุก ๆ ชนิดย่อมมีข้อดีและข้อจำกัดที่แตกต่างกันออกไป ซึ่งพลาสติกรูปแบบ Bioplastic ก็มีทั้งข้อดีและข้อจำกัดที่เจ้าของแบรนด์ควรรู้เช่นกัน ซึ่งทั้ง 2 ปัจจัยนี้มีความแตกต่างกันดังนี้ค่ะ…

ข้อดีของ Bioplastic

1.เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม (Eco-friendly)

• ย่อยสลายได้ (Biodegradable): Bioplastic เช่น PLA (Polylactic Acid) หรือ PHA (Polyhydroxyalkanoates) สามารถย่อยสลายได้ในธรรมชาติหลังจากถูกทิ้งไว้ในสภาพแวดล้อมที่มีความชื้นและอุณหภูมิที่เหมาะสม เช่น ในดินหรือในสภาพแวดล้อมที่มีการควบคุม เช่น สนามปุ๋ยหมัก
• ลดมลพิษจากพลาสติก (Plastic Pollution): ช่วยลดปริมาณขยะพลาสติกที่ย่อยสลายได้ยาก ซึ่งเป็นปัญหาที่ใหญ่ในโลกในปัจจุบัน

2.การผลิตที่ยั่งยืน (Sustainable Production)

• Bioplastic ผลิตจากแหล่งทรัพยากรที่สามารถทดแทนได้ เช่น ข้าวโพด มันสำปะหลัง หรืออ้อย ซึ่งไม่เหมือนกับพลาสติกทั่วไปที่ผลิตจากปิโตรเลียม ซึ่งเป็นทรัพยากรที่มีจำกัด
• ใช้พลังงานน้อยกว่า: การผลิต Bioplastic บางประเภทใช้พลังงานน้อยกว่าการผลิตพลาสติกจากปิโตรเคมี ซึ่งช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก

3.ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก (Lower Carbon Emissions)

• ในกระบวนการผลิต Bioplastic จากพืชนั้นจะช่วยดูดซับคาร์บอนในระหว่างการเจริญเติบโตของพืช ซึ่งหมายความว่าในระยะยาว Bioplastic สามารถช่วยลดปริมาณคาร์บอนที่ปล่อยสู่ชั้นบรรยากาศได้
• การผลิต Bioplastic มีการปล่อย CO2 น้อยกว่าการผลิตพลาสติกจากปิโตรเลียมที่ใช้กระบวนการที่ปล่อยคาร์บอนสูง

4.ไม่ทิ้งสารพิษ (Non-toxic)

• Bioplastic ส่วนใหญ่ปลอดภัยและไม่ทิ้งสารพิษที่อันตรายต่อสิ่งแวดล้อมหลังการใช้งาน ซึ่งแตกต่างจากพลาสติกบางประเภทที่อาจทิ้งสารพิษเมื่อย่อยสลาย

ข้อจำกัดของ Bioplastic

1.การย่อยสลายไม่ทันที (Degradation Time)

• แม้ว่า Bioplastic จะย่อยสลายได้ในท้ายที่สุด แต่ไม่สามารถย่อยสลายได้ในทุกสภาพแวดล้อม เช่น ในที่ทิ้งขยะทั่วไป หรือในสภาพแวดล้อมที่ไม่มีความชื้นหรืออุณหภูมิที่เหมาะสม ซึ่งจะทำให้มันยังคงอยู่ในรูปแบบขยะที่ยาวนาน
• หากไม่ได้อยู่ในสภาพแวดล้อมที่ควบคุม เช่น โรงงานคอมโพสต์ มันอาจใช้เวลาย่อยสลายเป็นหลายปี

• การผลิต Bioplastic โดยทั่วไปมีต้นทุนสูงกว่าการผลิตพลาสติกทั่วไป เนื่องจากกระบวนการผลิตที่ซับซ้อนและการใช้วัตถุดิบจากธรรมชาติที่มีราคาแพง
• แม้ว่าราคาของ Bioplastic อาจลดลงได้ในอนาคต แต่ปัจจุบันยังคงเป็นปัจจัยที่สำคัญที่ต้องพิจารณาในการเลือกใช้

3.ข้อจำกัดในการใช้งาน (Limited Performance)

• ความทนทานต่ออุณหภูมิสูง: Bioplastic บางประเภทอาจมีความทนทานต่อความร้อนต่ำกว่าพลาสติกทั่วไป เช่น PLA อาจเสียรูปหรือหลอมละลายที่อุณหภูมิสูง
• ความแข็งแรง: ในบางกรณี Bioplastic อาจไม่สามารถทนทานต่อการใช้งานหนัก เช่น การบรรจุของที่มีน้ำหนักมาก หรือการใช้งานในสภาพที่ต้องการความแข็งแรงสูง
• ความเสถียรของวัสดุ: Bioplastic อาจมีความเสถียรน้อยกว่าพลาสติกทั่วไป โดยเฉพาะในแง่ของการเก็บรักษาอายุการใช้งาน

4.การแข่งขันกับการผลิตอาหาร (Competition with Food Production)

• การใช้พืชในการผลิต Bioplastic อาจส่งผลกระทบต่ออุตสาหกรรมการเกษตรและการผลิตอาหาร เนื่องจากการใช้พื้นที่เพาะปลูกที่จำเป็นสำหรับการปลูกพืชที่ใช้ในการผลิต Bioplastic อาจลดพื้นที่ปลูกอาหาร
• ปัญหานี้อาจเป็นเรื่องใหญ่โดยเฉพาะในประเทศที่มีปัญหาการขาดแคลนอาหาร

• แม้ว่าจะย่อยสลายได้ แต่ Bioplastic บางประเภทอาจไม่สามารถนำไปรีไซเคิลร่วมกับพลาสติกทั่วไปได้ ทำให้เกิดปัญหาตอนที่ต้องจัดการขยะ
• การรีไซเคิล Bioplastic อาจต้องใช้กระบวนการที่เฉพาะเจาะจง ซึ่งยังไม่แพร่หลายเท่าการรีไซเคิลพลาสติกจากปิโตรเคมี

อย่างไรก็ตาม Bioplastic เป็นทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับการบรรจุภัณฑ์ที่มุ่งเน้นไปที่การเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมและการลดมลพิษจากพลาสติก แต่ยังมีข้อจำกัดทั้งในเรื่องต้นทุน การย่อยสลายที่ช้าในบางสภาพแวดล้อม และความทนทานที่ต่ำกว่าในบางประเภท การเลือกใช้จึงต้องพิจารณาปัจจัยต่าง ๆ ให้เหมาะสมกับประเภทของผลิตภัณฑ์และกลุ่มเป้าหมายค่ะ

สรุป หากพิจารณาทั้งข้อดีและเสียของ Bioplastic แล้ว Packaging รูปแบบนี้ยังน่าใช้อยู่ไหม?

โดยสรุปแล้ว การใช้ Bioplastic สำหรับ Packaging ถือเป็นทางเลือกที่น่าสนใจในยุคที่การรักษาสิ่งแวดล้อมและการพัฒนาอย่างยั่งยืนกลายเป็นประเด็นสำคัญระดับโลก Bioplastic เป็นวัสดุที่ผลิตจากแหล่งทรัพยากรที่สามารถทดแทนได้ เช่น พืช ซึ่งแตกต่างจากพลาสติกทั่วไปที่ผลิตจากปิโตรเลียม ซึ่งมีข้อดีสำคัญในการช่วยลดมลพิษจากพลาสติกที่ย่อยสลายยากและสะสมในธรรมชาติอย่างช้า ๆ โดย Bioplastic มีความสามารถในการย่อยสลายได้เองตามธรรมชาติในสภาพแวดล้อมที่มีความชื้นและอุณหภูมิที่เหมาะสม ซึ่งช่วยลดปริมาณขยะที่ยากจะจัดการและมีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมค่ะ

นอกจากนี้ การผลิต Bioplastic ยังช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในการผลิตเมื่อเทียบกับพลาสติกจากปิโตรเคมี ซึ่งเป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่ช่วยสนับสนุนการต่อสู้กับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในระยะยาว ในโลกที่ห่วงใยเรื่องการใช้ทรัพยากรธรรมชาติและการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม Bioplastic จึงกลายเป็นทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับผู้ผลิตที่ต้องการลดผลกระทบจากการผลิตและการใช้งานพลาสติกด้วยนั่นเอง

อย่างไรก็ตาม ถึงแม้ Bioplastic จะมีข้อดีหลายประการ แต่ก็ยังมีข้อจำกัดที่ต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ การผลิต Bioplastic ในปัจจุบันยังมีต้นทุนที่สูงกว่าพลาสติกจากปิโตรเคมี เนื่องจากกระบวนการผลิตที่ซับซ้อนและการใช้วัตถุดิบจากธรรมชาติ ซึ่งส่งผลให้ราคาผลิตภัณฑ์ที่ใช้บรรจุภัณฑ์นี้อาจสูงขึ้นตามไปด้วย นอกจากนี้ Bioplastic บางประเภทยังมีข้อจำกัดในเรื่องของความทนทานต่ออุณหภูมิสูงหรือความแข็งแรงที่ต่ำกว่าพลาสติกทั่วไป ซึ่งทำให้ไม่เหมาะกับการใช้งานบางประเภทที่ต้องการการบรรจุภัณฑ์ที่มีความทนทานหรือสามารถใช้งานได้ในระยะยาวค่ะ

อีกทั้งแม้ว่า Bioplastic จะย่อยสลายได้ แต่กระบวนการย่อยสลายนี้ต้องการสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม เช่น ในโรงงานคอมโพสต์หรือในที่ที่มีความชื้นสูง ซึ่งอาจทำให้การย่อยสลายไม่เกิดขึ้นทันทีในสภาพแวดล้อมธรรมดา และด้วยข้อดีที่ชัดเจนในการช่วยลดมลพิษและลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม Bioplastic ยังคงเป็นตัวเลือกที่น่าสนใจในการใช้เป็นบรรจุภัณฑ์ โดยเฉพาะในกลุ่มธุรกิจที่มุ่งเน้นการพัฒนาที่ยั่งยืนและรักษาสิ่งแวดล้อม แต่ในการตัดสินใจเลือกใช้ก็ยังคงต้องพิจารณาถึงลักษณะของผลิตภัณฑ์ที่ต้องการบรรจุภัณฑ์ และข้อจำกัดที่อาจเกิดขึ้นในการใช้งานในบางกรณีค่ะ